Η μεθοδολογία είναι η ίδια όπως και στις προηγούμενες κατατάξεις. Τα αναλυτικά αποτελέσματα δίνονται σε αυτό το αρχείο Excel. Δύο μεθοδολογικά ζητήματα ενέκυψαν εδώ:

1. Ερευνητές πειραματικής φυσικής υψηλών ενεργειών έχουν υψηλά νούμερα γιατί συμμετέχουν σε άρθρα με εκατοντάδες συγγραφείς (με την ένδειξη multi-author papers στο αρχείο Excel). Εκεί είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζει κανείς ποιά είναι η συνεισφορά του κάθε συγγραφέα. Δυσεπίλυτο το πρόβλημα (αυτό μου είπε και ο ίδιος ο J. Hirsch όταν επικοινώνησα μαζί του). Αυτό που έκανα ήταν να σιγουρευτώ ότι η κατάταξη δεν αλλάζει αν κανείς αγνοήσει τα νούμερα για τους πειραματικούς υψηλών ενεργειών. Σκέφτηκα μιά εμπειρική διόρθωση: οι αναφορές κάθε εργασίας να διαιρούνται με ένα συντελεστή που είναι αύξουσα συνάρτηση του αριθμού των συγγραφέων (όχι τον ίδιο τον αριθμό των συγγραφέων γιατί αυτό είναι πολύ δραστικό). Ορθολογικός τρόπος να καθοριστεί η συνάρτηση αυτή δεν υπάρχει, μόνο εμπειρικός. Δοκίμασα την f= ln (#) και μιά γραμμική f=1+#/50 (όπου # είναι ο αριθμός συγγραφέων). Με αυτόν τον τρόπο βγαίνει ένας διορθωμένος h index που είναι πιό λογικός. Όμως δεν το χρησιμοποίησα στην μελέτη.

2. Το Web of Science δεν περιλαμβάνει άρθρα αναρτημένα στο Arxiv.org (το αρχείο για preprints των φυσικών). Πολλοί φυσικοί καταθέτουν εκεί τις εργασίες τους πριν δημοσιευτούν. Έτσι ένα paper μπορεί να αρχίσει να παίρνει αναφορές και πριν δημοσιευτεί επίσημα. Έτσι αν υπολογίσει κανείς το h index στο Google Scholar ή το Spires τα οποία περιλαμβάνουν το Arxiv, θα βγάλει μεγαλύτερα νούμερα. Όμως για να υπάρχει ενιαίος τρόπος μέτρησης καλύτερα είναι να χρησιμοποιείται το WoS (αυτή είναι και η γνώμη του Hirsch). Και πάλι, η κατάταξη δεν επηρεάζεται.

Η κατάταξη με βάση τον μέσο h index είναι:

# μελών ΔΕΠ

inbreeding

median Pub

median cit

median h

mean h
1. Κρήτης

31

3%

53

960

16

16.3
2. Ιωαννίνων

52

46%

37

383.5

10.5

11.5
3. Αθηνών

117

?

33

214

8

11.1
4. Θεσ/νίκης

100

80%

36

199.5

8

9.3
5. Πάτρας

54

69%

22.5

89

5

6.9

—

Σχόλια:

1. Ο αριθμός μελών ΔΕΠ του Φυσικού Αθηνών αγγίζει τα όρια του γελοίου. Ξέρουμε ότι τα πανεπιστήμια έχουν γίνει τόπος δημοσιοϋπαλληλικού βολέματος, αλλά όχι κι έτσι. Πάντως υπάρχουν και εξαιρετικοί επιστήμονες στο τμήμα Αθηνών που σώζουν την κατάσταση.

2. Η ενδογαμία (το ποσοστό των μελών ΔΕΠ που πήραν το διδακτορικό τους εκεί) δίνεται στην δεύτερη στήλη του πίνακα. Τρομακτικά νούμερα. Υπάρχει σαφής αρνητική συσχέτιση μεταξύ της ενδογαμίας και της ποιότητας ενός τμήματος.

3. Το Φυσικό της Πάτρας πρέπει να είναι ένα από τα πιό προβληματικά τμήματα που έχω βιβλιομετρήσει μέχρι σήμερα. Δεν μου αρέσει να κρίνω μόνο από τα νούμερα, αλλά θα το παρακινδυνεύσω. Σχεδόν οι μισοί από τους τακτικούς καθηγητές στο τμήμα αυτό έχουν ερευνητικές επιδόσεις υποδεέστερες των απαιτουμένων για τη βαθμίδα αυτή. Επιπλέον, σχεδόν όλοι οι αναπληρωτές καθηγητές δεν θα έπρεπε να είναι αναπληρωτές και μάλλον είναι απίθανο να αποκτήσουν κάποτε τα προσόντα για τακτικοί καθηγητές. Παρ’ όλα αυτά, το πιθανότερο είναι ότι σιγά σιγά και αυτοί θα προαχθούν. Κανονικά θα έπρεπε να γίνει προκήρυξη νέων θέσεων στη βαθμίδα του καθηγητή και να μετακληθούν καταξιωμένοι επιστήμονες από άλλα τμήματα (π.χ. από το εξωτερικό) για να ανεβάσουν το επίπεδο του τμήματος. Όμως αυτό αντίκειται στα συμφέροντα των υπαρχόντων μελών ΔΕΠ και έτσι όλες οι νέες θέσεις, με «δημοκρατική» απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, προκηρύσσονται στη βαθμίδα του λέκτορα και δίνονται σε αυτόχθονες διδάκτορες. Εδώ έχουμε τρανταχτή περίπτωση σύγκρουσης του ΔΗΜΟΣΙΟΥ συμφέροντος με τα ΙΔΙΩΤΙΚΑ συμφέροντα των μελών ΔΕΠ. Περιττό να σας πω ποιά υπερτερούν.

Εδώ έγκειται και ένα βασικό λάθος του νόμου πλαισίου του 1982 που δίνει «αυτοδιοίκηση» στα τμήματα, δηλαδή το κάθε τμήμα αφήνεται μόνο του να διαχειρίζεται την πρόσληψη νέων μελών. Αυτή η παγκοσμίως πρωτότυπη ελληνική εκδοχή της «αυτοδιοίκησης», τόσο σε επίπεδο τμήματος όσο και σε επίπεδο πανεπιστημίου, έχει αποτύχει παταγωδώς. Για αυτό δεν κουράζομαι να λέω ότι το κλειδί της αναβάθμισης του ελληνικού πανεπιστημίου είναι όχι τόσο η «χειραφέτηση» από το Υπουργείο Παιδείας όσο η ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ. Αν υπήρχε ένας στιβαρός κοσμήτορας και ένας στιβαρός πρύτανης με σημαντικές εξουσίες που δεν εκλέγονται από «τα κάτω» αλλά αναφέρονται σε μιά ανώτερη αρχή θα έλεγαν, κύριοι, θα προκηρύξετε θέσεις τακτικού καθηγητή.

Πώς αλλιώς θα μπορούσε να διορθωθεί η κατάσταση; Φτάνει η αξιολόγηση από μόνη της; Να, έγινε η αξιολόγηση και το τμήμα πάτωσε. Μπορείς να τους αναγκάσεις με έμμεσο τρόπο να κάνουν αυτό που υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον; Πώς; Θα τους κόψεις τη χρηματοδότηση για έρευνα; Σκασίλα τους. Μόνο αν τους κόψεις το μισθό θα τους πονέσει. Έχει τα κότσια το κράτος να περικόψει μισθούς; Θα μπορούσε φυσικά το υπουργείο Παιδείας να αρνηθεί την προκήρυξη θέσεων λέκτορα. Αλλά οι γραφειοκράτες του ΥΠΕΠΘ δεν έχουν τη δυνατότητα να γνωρίζουν τι χρειάζεται το κάθε τμήμα. Επιμένω λοιπόν, χρειάζεται αλλαγή του τρόπου διοίκησης.

ΥΓ. Οι ιστοσελίδες των 5 τμημάτων:

http://www.physics.auth.gr/
http://www.cc.uoa.gr/physics/hellenic/abc.htm
http://www.physics.uoi.gr/gr/staff.html
http://www.physics.upatras.gr/personnel.php
http://www.physics.uoc.gr/menu/faculty.php

ΥΓ2. Επειδή κάποιος ρώτησε, ιδού οι εισακτέοι σε κάθε τμήμα για το 2007 και ο αριθμός φοιτητών ανά μέλος ΔΕΠ. Με τις μεταγραφές ο αριθμός των φοιτητών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα αυξηθεί κάπως (ίσως κατά 10%).

# μελών ΔΕΠ

Εισακτέοι

 Φοιτ/ΔΕΠ
Κρήτης

31

120

3.9
Ιωαννίνων

52

170

3.3
Αθηνών

117

220

1.9
Θεσ/νίκης

100

200

2.0
Πάτρας

54

150

2.8

Βλέπετε δηλαδή ότι ο αριθμός των φοιτητών δεν δικαιολογεί τον τεράστιο αριθμό μελών ΔΕΠ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.