του Μιχάλη Κουτσιλιέρη,
Καθηγητή Πειραματικής Φυσιολογίας
Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) έχει αποτελέσει το σημείο διαφωνιών μεταξύ των μελών του Διδακτικού & Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ) αλλά και μεταξύ των φοιτητών. Όσοι προτείνουν την άμεση αναθεώρηση του κατηγορούνται ότι δυναμιτίζουν την ομαλή λειτουργία της Ιατρικής Σχολής και αποκαλούνται ως «εκσυγχρονιστήρια». Κατά την γνώμη μου, το υπάρχον Πρόγραμμα Σπουδών είναι ένα άθροισμα εξαμηνιαίων-μαθημάτων κορμού και κάποιων προτεινομένων κατ΄ επιλογήν μαθημάτων, η ποσότητα και η ποιότητα των οποίων δεν ελέγχεται ποτέ, ενώ τα περισσότερα από αυτά έχουν επιβληθεί διαχρονικά στη βάση της «θέλησης» των κατά καιρούς ισχυρών Καθηγητών της Ιατρικής Σχολής.
Έτσι δεν υπάρχει η συγκρότηση ενός Προγράμματος Σπουδών στη βάση του τι θέλουμε να γνωρίζει και τι δεξιότητες θέλουμε να έχει ο πτυχιούχος μας για να πιστοποιείται για αυτές με το πτυχίο του. Ο πτυχιούχος μας παρότι έχει περάσει επιτυχώς τις προβλεπόμενες εξετάσεις των μαθημάτων του Προγράμματος Σπουδών είναι αδιευκρίνιστο αν μπορεί να εκτελεί βασικές ιατρικές πράξεις και να αντιμετωπίζει τα κοινά ιατρικά προβλήματα της πρωτοβάθμια ιατρικής φροντίδας. Αυτό καταφαίνεται και από το γεγονός ότι το Υπουργείου Υγείας όταν διορίζει τους πτυχιούχους μας στα αγροτικά ιατρεία και κέντρα υγείας της χώρας, προνοεί να τους στείλει για 3 μήνες «υποχρεωτικής εκπαίδευσης» στα κατά τόπους Νοσοκομεία, αναγνωρίζοντας έτσι έμμεσα, πλην σαφώς, την ανεπάρκεια της ιατρικής τους εκπαίδευσης.
Το θέμα μας βέβαια δεν είναι το εάν θα πρέπει να αποκτούν αυτόματα την άδεια άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος οι πτυχιούχοι μας αλλά το πώς μία αναθεώρηση του υπάρχοντος Προγράμματος Σπουδών (μιλώ ιδιαίτερα για την Ιατρική σχολή Αθηνών που γνωρίζω καλά) θα διασφαλίζει την ιατρική τους επάρκεια. Προφανώς, όσο το 6ετές Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών καθορίζει ότι οι φοιτητές μας «βλέπουν» ασθενή στο 4ο χρόνο σπουδών τους, γίνεται αντιληπτό ότι η ιατρική επάρκεια των αποφοίτων μας επαφίεται στην δική τους πρωτοβουλία.
Σήμερα όμως, με την καθομολογούμενη εκρηκτική ανάπτυξη της γνώσης στις βιοιατρικές επιστήμες, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, οι φοιτητές της Ιατρικής Σχολής πρέπει να ακολουθούν ένα Πρόγραμμα Σπουδών, που θα τους κάνει κοινωνούς όλων των Βασικών-Εργαστηριακών και Κλινικών συνιστωσών της σύγχρονης Ιατρικής Επιστήμης. Ένα τέτοιο σύγχρονο Πρόγραμμα Σπουδών, οφείλει και πρέπει να είναι πάντα εστιασμένο στην κατανόηση των μηχανισμών της ζωής, των μηχανισμών ασθένειας, των θεραπευτικών προσεγγίσεων των νόσων και των συνολικών επιδράσεων της νόσου πάνω σε στον ασθενή αλλά και στην κοινωνία των ανθρώπων. Επίσης, είναι επιβεβλημένο ο φοιτητής να έρχεται σε επαφή με τον άρρωστο και τις επιπτώσεις της ασθένειας (πάνω στον άνθρωπο και στην κοινωνία) από τα πρώτα έτη του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών. Φυσικά ένα τέτοιο Πρόγραμμα Σπουδών εμπεριέχει ως βασική προϋπόθεση επιτυχίας την παραδοχή των μελών ΔΕΠ ότι πρέπει εκείνοι να προσαρμοσθούν στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών και όχι το Πρόγραμμα Σπουδών σε αυτούς.
Ιατρική Επιστήμη είναι και πρέπει να παραμείνει ένα κάλεσμα προσφοράς. Έτσι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα υπηρετεί αυτό το κάλεσμα οφείλει να έχει επίκεντρο τον ΑΣΘΕΝΗ, προετοιμάζοντας τον φοιτητή για την λήψη της απόφασης – δια του όρκου – ότι με την αποφοίτησή του δεσμεύεται δια βίου ότι «θα είναι πάντα παρόν» δίπλα στον οποιοδήποτε ασθενή «στην ώρα της ανάγκης». Ο απόφοιτος-ιατρός δεσμεύεται ότι ακόμα και εάν δεν μπορεί να προσφέρει θεραπεία, θα προσφέρει μεγαλόψυχα και άδολα ανακούφιση, παρηγοριά και συμπόνια στον ασθενή και στην οικογένειά του. Έτσι, η εκπαίδευση των μελλοντικών ιατρών πρέπει να επικεντρώνεται στην διαδικασία με την οποία καλλιεργείται η δημιουργία των κατάλληλων διαπροσωπικών σχέσεων ανάμεσα σε ασθενή και ιατρό, έτσι ώστε ασθενείς και ιατροί να είναι συνεργάτες και να συναποφασίζουν για την διαχείριση του ιατρικού προβλήματος, φτάνοντας σε μία αμοιβαία κατανόηση των επιμέρους στόχων της θεραπείας αλλά και των διακριτών τους ρόλων στην παραπάνω σχέση. Οι φοιτητές-μελλοντικοί ιατροί πρέπει να αντιλαμβάνονται παρακολουθώντας το Πρόγραμμα Σπουδών τους ότι ξεκινούν την «δια βίου αναζήτηση της αλήθειας» σχετικά με την κατανόηση των μηχανισμών της ζωής και της νόσου.
Βέβαια, η οποιαδήποτε αναθεώρηση του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών είναι αδύνατον να γίνει σήμερα (έστω και να συζητηθεί σοβαρά) με τον υπάρχοντα τρόπο λειτουργίας των διοικητικών οργάνων του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο λόγος είναι ότι κάτι τέτοιο δεν το εγκρίνουν οι «δυναμικές μειοψηφίες» των φοιτητών, οι οποίες ελέγχουν την Γενική Συνέλευση και οι οποίες συνεπικουρούνται / κατευθύνονται φορές στο έργο τους από κάποιους, που πιστεύουν ότι θα «χάσουν» κάποια κεκτημένα προνόμια.
Για να εκτιμήσει ο αναγνώστης το ακατόρθωτο του εγχειρήματος κάτω από τις σημερινές συνθήκες θα αναφερθώ στο τι συνέβη κατά την διαδικασία των τελευταίων εκλογών για την ανάδειξη Προέδρου και Αναπληρωτή Προέδρου στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Εκεί, μία «δυναμική ομάδα φοιτητών» διέκοψε τις εκλογές και υποχρέωσε τους υποψήφιους να «ορκισθούν» ότι δεν θα αλλάξει τίποτε στο υπάρχον Πρόγραμμα Σπουδών για να επιτραπεί η συνέχιση των εκλογών !!!.
Παρόλα αυτά όμως πιστεύω ότι η ακαδημαϊκή κοινότητα (ΔΕΠ & φοιτητές) πρέπει να αντιληφθεί ότι μία τέτοια αναθεώρηση του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών, βασισμένη σε ένα ξεκάθαρο πλαίσιο «ακαδημαϊκών αξιών και στόχων» και το οποίο θα συμφωνείται άμεσα με την εγγραφή των φοιτητών μας στο Πανεπιστήμιο, θα δώσει την ευκαιρία να βγάζουμε «νέους ιατρούς» και όχι «πτυχία ιατρικής», ξαναδίνοντας έτσι την αξία που άλλωστε αρμόζει στο πτυχίο των αποφοίτων μας και καταξιώνοντας την δουλεία μας απέναντι στην επιστήμη και την κοινωνία. Η ελπίδα μου είναι ότι οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, ιδιαίτερα οι φοιτητές και γιατί όχι η ίδια η κοινωνία, θα παρέμβουν ενεργά και θα επιβάλλουν την αναθεώρηση του Προγράμματος Σπουδών Ιατρικής στην χώρα μας.
Greek University Reform Forum 
Ο κ. Κουτσιλιερης ήταν πέρυσι υποψήφιος αντιπρόεδρος:
Δεν ξέρω τι απέγινε, αλλά με τέτοιες ιδέες που έχει είναι μάλλον απίθανο να εξελέγη.
Γιατί έχουν φαγωθεί πολλές λέξεις από το κείμενο; Βιασύνη στη συγγραφή ή τεχνικό πρόβλημα;
Ουπς. Τεχνικό πρόβλημα. Θα το διορθώσω.
Ζούμε τις ίδιες αγωνίες και σε άλλα τμήματα όταν αποφασίζουμε να αλλάξουμε και απέναντι μας έχουμε ένα «συντηρητικό στη πράξη και επαναστατικό στη φρασεολογία» φοιτητικό κατεστημένο και συντηρητικό και κουρασμένο διδακτικό προσωπικό. Το δίλημμα όμως «γιατρούς ή πτυχιούχους» «φυσικούς ή υποψηφίους για ΑΣΕΠ» είναι δυστυχώς μεγαλύτερο από το καλό και προσεγμένο Πρόγραμμα Σπουδών (ΠΣ). Το ΠΣ βασίζεται σε (α) διδακτικό προσωπικό στα (μέλη ΔΕΠ) έτοιμο να κάνει άλματα και τομές (και για την ιατρική να είναι στα αμφιθέατρα και να εχει τα χαρακτηριστικά που περιγράφονται στο γράμμα), (β) σε ποιοτικά συγγράμματα, (γ) σε ορεξάτους με διάθεση να μάθουν φοιτητές. Αυτά που θα τα βρούμε?
AGAOHTE Ke BLAXO
SKEFTITE TORA OLA AFTA SE ENA PERIFEREIAKO TEI OPOY TMHMA ME MONOPSHFIO ARI8MO FOITHTON ARNHTE NA METEKSELYX8EI H NA ALLAKSEI PERIEXOMENO KAI PROGRAMMA SPOYDON ME TO PROSXIMA OTI ETSI PROSFEREI POIOTIKO EKPAIDEFTIKO ERGO [ STIS TOYRISTIKES EPIXEIRISEIS!!!!] . KATA TA ALLA H ZOH SYNEXIZETE KAI O ENAS KOROIDEBEI TON ALLO. OI FOITHTES NOMIZOYN OTI KANOYN MA8HMA, EMEIS NOMIZOYME OTI DIDASKOYME, OI GONEIS NOMIZOYN OTI TA PAIDIA MORFONONTE KAI …..OLA PANE KALA!!!
Εξαρτάται. Το Α) και το Β) είναι αποκλειστικά στην ευθύνη του αυτοδιαχειριζόμενου πανεπιστημίου, δηλαδή πρωτίστως ημών. Αν δεν μπορούμε να το εξασφαλίσουμε, να ζητήσουμε επιτροπεία, επίβλεψη, ή να το κλείσουμε το μαγαζί. Τι λέτε;
Το Γ) είναι πιο δύσκολο. Υπάρχουν δυο προσεγγίσεις:
— Είτε προσαρμόζουμε το επίπεδο της δυσκολίας στο επίπεδο των φοιτητών (εφικτό για κάποια τμήματα, π.χ στα humanities ή και σε τμήματα μηχανικών, λιγότερο εφικτό για άλλα όπως τα hard sciences — στη Φυσική το βλέπω δύσκολο αν θέλει το Τμήμα να βγάζει φυσικούς με δυνατότητες έρευνας, όχι ακατόρθωτο όμως αν θέλει να βγάζει ανθρώπους που ξέρουν καλή φυσική, μπορούν να διδάξουν, μπορούν να κάνουν ένα μεταπτυχιακό κλπ)
— Είτε δεν το προσαρμόζουμε, με ό,τι αυτό σημαίνει βραχυ/μεσοπρόθεσμα για το ποσοστό αποφοίτησης.
Απόφαση του ΔΕΠ είναι και αυτό πάντως. :-)
Αυτό το θέμα υπάγεται στο τρόπο διαχείρισης της γνώσης μέσα σε ένα πρόγραμμα σπουδών. Υπάρχουν επιστημονικές μέθοδοι προσέγγισης του θέματος, που όμως αγνοούνται στην πράξη στα περισσότερα πανεπιστήμια του κόσμου (και προφανώς στην Ελλάδα). Δεν περιμένω λοιπόν να δω αλλαγές σύντομα στο Ελλαδιστάν.
Στη δική μου περιοχή, μόνο ένα πανεπιστήμιο γνωρίζω που να εφαρμόζει κάποιας μορφή επιστημονικής μεθόδου, και δεν είναι το δικό μου δυστυχώς. Επιγραμματικά:
1)Συλλέγουν τα γνωστικά θέματα που υπάγονται στην περιοχή που θεραπεύεται από το εν λόγω πτυχίο, προπτυχιακό ή μεταπτυχιακό.
2) Χρησιμοποιούν 2 πηγές πληροφοριών εξίσου για τον υπολογισμό της σημασίας του κάθε θέματος: την πρόσφατη έρευνα για το που θα βρίσκεται το θέμα σε 20 χρόνια, και ερωτηματολόγια που συμπληρώνουν οι εργοδότες για τη σημασία του κάθε θέματος στην σημερινή πράξη. Με το τρόπο αυτό επιλέγουν τι πρέπει να διδαχθεί κατά προτεραιότητα και πόσο.
2) Χωρίζουν τα θέματα σε ενότητες που μπορούν να διδαχτούν σε ένα εξάμηνο (μαθήματα)
3) Χαρτογραφούν τις αλληλοεξαρτήσεις των μαθημάτων, και φτιάχνουν το πρόγραμμα σπουδών.
4) Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται ανά τετραετία, ώστε το πρόγραμμα να είναι πάντα σύγχρονο με τις εξελίξεις.
οι ιατρικές σχολές, βγάζουν και επιστήμονες, αλλά και πολλά παλληκαρακια που δεν κανουν ουτε για κτηνιατροι….. Ιδιως οι σχολές του εξωτερικού!
http://belarisa.wordpress.com
οι ιατρικές σχολές, βγάζουν και επιστήμονες, αλλά και πολλά παλληκαρακια που δεν κανουν ουτε για κτηνιατροι….. Ιδιως οι σχολές του εξωτερικού!
Ναι, ναι. Ιδίως το Ηarvard Μedical School, το Jοhn Hopkins… Καλά, τα θέλετε και τα γράφετε μερικοί;
Εννοεί τους εξ ανατολάς (και συγκεκριμένες ανατολικές χώρες) προερχόμενους…
Συγνώμη κιόλας, αλλά τέτοιες εκθέσεις ιδεών από καθηγητές Ιατρικής έχω βαρεθεί να ακούω. Ένα 5% τρελών καινοτομεί μέσα σε ένα σύστημα παράλογο, και το υπόλοιπο περιμένει τις μέρες να περάσουν.
Μέχρι την στιγμή που θα έρθει πάλι η ΕΕ (ουσιαστικός καταλύτης των 95% των αλλαγών στις ιατρικές σχολές της Ελλάδας, τουλάχιστον των 2 μεγάλων) και πει «Μάγκες, καθιερώνουμε πανευρωπαϊκά εξετάσεις τύπου USMLE, όποιος δεν τις περάσει ΔΕΝ ΚΑΝΕΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ», όλα κινούνται αργά.
Διότι αν στις εξετάσεις αυτές έχουν και στοιχεία Ιατρικής Ηθικής, Βιοστατιστικής, Επιδημιολογίας, Βιολογίας/Γενετικής κ.λ.π. (όπως το USMLE Step 1), για κάποιο ΠΕΡΙΕΡΓΟ λόγο ( ;-) ) θα ενδιαφερθούν για αυτούς τους προκλινικούς τομείς.
Είπαμε, όχι άλλες εκθέσεις ιδεών, thank you but no thank you.
Λοιπόν, ως φοιτητής ιατρικής θα συμφωνήσω με το κείμενο του καθηγητή στο ότι μια ισχυρή μειοψηφία, προερχόμενη από μια παράταξη που έρχεται 4η ή 5η στις φοιτητικές εκλογές έχει καταφέρει και χειραγωγεί το σύστημα. Το πρόγραμμα σπουδών είναι φανερά απαρχαιωμένο, και αν υπήρχε οποιαδήποτε έννοια δημοκρατίας και ακαδημαικής νοοτροπίας στο ελληνικό πανεπιστήμιο, εμείς οι ίδιοι οι φοιτητές θα έπρεπε να είχαμε ξεσηκωθεί για να αλλάξει.
Αν οι διδάσκοντες επιθυμούν να αλλάξει η κατάσταση θα πρέπει να απεμπολίσουν τα πάρε – δώσε με τις παρατάξεις. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει κομματοποίηση και στο πανεπιστήμιο. Δεν είναι δυνατόν την ανέλιξη ενός μέλους ΔΕΠ να την καθορίζει όχι το βιογραφικό του, όχι οι ικανότητες του, αλλά το ποια παράταξη έχει από πίσω.
Κατά τ’ άλλα, αν ο κύριος Καθηγητής ενδιαφέρεται πράγματι για τα εφόδια που θα έχουν οι απόφοιτοι της σχολής, ας κάνει μια εισήγηση να αποσυρθεί το εξαιρετικά ογκώδες και υπερβολικά αναλυτικό βιβλίο φυσιολογίας του Boron, το οποίο ναι μεν είναι άρτιο από επιστημονικής απόψεως αλλά είναι παντελώς άχρηστο ως διδακτικό βιβλίο γιατί είναι αδύνατο να διαβαστεί ολόκληρο και αν τυχόν διαβαστεί είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταλάβει ο δευτεροετής φοιτητής τι πρέπει να του μείνει από αυτό το μάθημα και τι όχι. Και αν υποθέσουμε ότι έχει μια λογική να διανέμεται σε φοιτητές ιατρικής, δεν έχει κανένα απολύτως νόημα να διανέμεται σε φοιτητές οδοντιατρικής και φαρμακευτικής που χρειάζονται πιο βασικές γνώσεις φυσιολογίας. Παρεπιμπτώντος, τη μετάφραση του βιβλίου την έχει κάνει ο ίδιος.
Συγγνώμη για τη μακρηγορία.
MAKARERE UNIVERSITY, UGANDA
Our Vision is «To be a center for academic and health service excellence»with a Mission dedicated to improving the health of the people of Uganda and beyond and promoting health equity by providing quality education, research and health services. We achieve this by enhancing capacity and participation of stakeholders; strengthening systems and partnerships; and harnessing the power of new sciences and technology so as to build and sustain excellence and relevance” Our approach to teaching and learning includes the Problem Based Learning (PBL), Community Based Education and Services (COBES), as well as models like SPICE.
Στο παν. Κρήτης το Problem Based Learning και η Community Based Education and Services είναι ακόμα το ζητούμενο.
Στην κλινική που είμσι έχουμε και 2 Ουγκαντέζους φοιτητές που δεν έχουν να ζηλκέψουν τίποτα σε γνώσεις και δεξιότητες απο τους δύο Έλληνες, την μια Γαλλίδα και Φιλανδέζα φοιτήτρια και φυσικά απο τους Σουηδούς φοιτητές.
Για να μην έχουμε αυταπάτες.
Ο Favlotis λέει και άλλα ενδιαφέροντα στο μπλογκ του:
http://favloskyklos.blogspot.com/2008/10/to.html
Στους γιατρούς δεν αρέσουν τα αντικειμενικά κριτήρια.Δε χρειάζεται να το ψάχνουμε πολύ.
Η λογική είναι απλή:»Ιατρική σημαίνει φροντίδα.Φροντίδα σημαίνει καλές σχέσεις.Καλές σχέσεις σημαίνει συμπάθεια.Αρα για να γίνεις γιατρός,πρέπει να είσαι συμπαθής.Η συμπάθεια ή αντιπάθεια είναι υποκειμενικό γνώρισμα.Δεν υπάρχει αγαπόμετρο.Κάποιοι υποκειμενικά αποφασίζουν αν είσαι συμπαθής και αν είσαι,κολλάς στο χώρο και αν είσαι μέλος,είσαι γιατρός.Αν δεν είσαι στο χώρο,δεν είσαι γιατρός.Τέλος.»
Αυτή είναι μια απλή περιγραφή της λογικής που μπορεί να γίνει πιο σύνθετη όταν εισαγάγουμε και άλλα κριτήρια όπως management,leadership κτλ.
@Κ
«Η λογική είναι απλή:”Ιατρική σημαίνει φροντίδα.Φροντίδα σημαίνει καλές σχέσεις.Καλές σχέσεις σημαίνει συμπάθεια.Αρα για να γίνεις γιατρός,πρέπει να είσαι συμπαθής.Η συμπάθεια ή αντιπάθεια είναι υποκειμενικό γνώρισμα.Δεν υπάρχει αγαπόμετρο.Κάποιοι υποκειμενικά αποφασίζουν αν είσαι συμπαθής και αν είσαι,κολλάς στο χώρο και αν είσαι μέλος,είσαι γιατρός.Αν δεν είσαι στο χώρο,δεν είσαι γιατρός.Τέλος.”
;;;;;;;;;;;;;;;;;
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=4487783&ct=1
Συνέντευξη Στεφανάδη. Όλα βαίνουν καλώς, εκτός από μια κάπως ελλιπή προσήλωση στην αξιοκρατία (παραπροτελευταία ερώτηση).
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_20/11/2008_257087
Στην εκδήλωση των 170 χρόνων της Ιατρικής Σχολής παρευρέθη ο Καραμανλής
Το έργο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών εξήρε ο πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, μιλώντας σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο μέγαρο Μουσικής, για τη συμπλήρωση 170 χρόνων από την ίδρυσή της.
Ο πρωθυπουργός στον χαιρετισμό που απηύθυνε, ανέφερε πως «η Ιατρική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, επί 170 χρόνια, παράγει σημαντικότατο έργο στην ιατρική έρευνα αιχμής και την προετοιμασία ικανών, ενημερωμένων και υπεύθυνων γιατρών και το έργο της, την κατατάσσει μεταξύ των κορυφαίων ιατρικών σχολών παγκοσμίως».
«Η Ιατρική, μαζί με τη Νομική, τη Φιλοσοφική και τη Θεολογική, ήταν μία από τις τέσσερις ιδρυτικές σχολές του πρώτου νεοελληνικού Πανεπιστημίου, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών το 1837», πρόσθεσε ο κ. Καραμανλής και τόνισε ότι «το έργο αυτό συνεχίζεται σήμερα με πληρότητα, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα αριστείας».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια της κυβέρνησης στο χώρο της Παιδείας και ειδικότερα στην Ανώτατη Εκπαίδευση, όπου όπως είπε, «η κυβερνητική πολιτική ενισχύει ήδη το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ, την αξιοκρατία στην κρίση και εξέλιξη του προσωπικού τους, την αποτελεσματική και διαφανή διαχείριση των δημοσίων δαπανών για την Ανώτατη Εκπαίδευση».
Συνάμα, ο ίδιος συμπλήρωσε ότι «η κυβερνητική πολιτική θεσπίζει την εύρυθμη λειτουργία τους. Κατοχυρώνει την ελευθερία επιλογής του φοιτητή με την κατάργηση του ενός συγγράμματος και εδραιώνει τη δημοκρατία με την καθιέρωση της καθολικής ψήφου των φοιτητών για την ανάδειξη των οργάνων».
Ο πρωθυπουργός κατέληξε λέγοντας ότι «στόχος της κυβέρνησης είναι να μετεξελιχθεί η χώρα μας, από χώρα διαρροής φοιτητών, σε Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο που θα αξιοποιεί την Παιδεία, ως το συγκριτικό πλεονέκτημά μας στο διεθνές περιβάλλον».
—–
Το διαζύγιο του Κωστάκη από την πραγματικότητα είναι οριστικό και αμετάκλητο.