Από το Έθνος:
….
Για το εκπαιδευτικό ζήτημα, ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ είπε ότι οι μεταρρυθμίσεις, κυρίως στην τρίτη βαθμίδα εκπαίδευσης, οι οποίες έχουν γίνει έως τώρα, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά, απαντώντας σε ερωτήσεις, πρόσθεσε ότι θα χρειαστούν και άλλες.
Για παράδειγμα, είπε ότι η σωστή αξιολόγηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η κατανομή των πόρων είναι ένα σημαντικό κριτήριο για τις μεταρρυθμίσεις και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο υπάρχουν περιθώρια για εισαγωγή διδάκτρων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Σημασία έχει, πρόσθεσε, να υπάρξει συζήτηση γι’ αυτό το θέμα, η οποία μπορεί να είναι έντονη, αλλά θα πρέπει να γίνει. Άφησε επίσης να εννοηθεί ότι ορισμένες χώρες του ΟΟΣΑ εξετάζουν τις δυνατότητες καταβολής διδάκτρων ανάλογα τις οικονομικές δυνατότητες των φοιτητών. Υπάρχουν λύσεις, πρόσθεσε, όπως, για παράδειγμα, να ορίζεται το ποιος θα πληρώνει δίδακτρα ανάλογα με τις δυνατότητές του, ενώ όσοι δεν έχουν δυνατότητες, να υποστηρίζονται.
Από την πλευρά του, ο κ. Αλογοσκούφης, για το θέμα αυτό, είπε ότι οι απόψεις του ΟΟΣΑ είναι σεβαστές και ότι υπάρχουν συγκεκριμένες επιλογές σε κυβερνητικό επίπεδο, ενώ ορισμένες αλλαγές (πχ για τα δίδακτρα) απαγορεύονται από το Σύνταγμα. Η εισαγωγή διδάκτρων στα Πανεπιστήμια, πρόσθεσε, είναι αντίθετη με το Σύνταγμα.
Greek University Reform Forum 
Πολύ λογικά μιλάει ο κ. Γκουρία. Ο Αλογοσκούφης από την άλλη, υπεκφεύγει. Ναι, το Άρθρο 16 απαγορεύει (υποτίθεται) τα δίδακτρα αλλά το Άρθρο 16 έχει τεθεί υπό αναθεώρηση από αυτούς τους ίδιους. Γιατί να μη γίνει διάλογος επί του θέματος μέχρι τη στιγμή που θα αποφασιστεί το αναθεωρημένο κείμενό του;
Νομιζα οτι ειχε καταψηφιστει η προταση απο τα σοσιαλιστικα κομματα.
Το άρθρο θα αναθεωρηθεί στην επόμενη βουλή εφόσον ταχθούν υπέρ της αναθεώρησης τουλάχιστον 180 βουλεύτές.
Σε ότι αφορά τα δίδακτρα, νόμίζω ότι το συγκεκριμένο θέμα είναι λίγο ταμπού για την Ελλάδα και σχεδόν κανείς πολιτικός δεν τολμά να το αγγίξει.Ως ένα βαθμό τους καταλαβαίνω.Φανταστείτε τι θα συμβεί με το «φοιτητικό κίνημα» , την ΠΟΣΔΕΠ και τις λοιπές συντεχνίες του πανεπιστημίου. Εδώ με τον νέο νόμο που προβλέπει τα αυτονόητα και έμειναν κλειστά τα πανεπιστήμια για μήνες.
Πιστεύω για πολλούς λόγους ότι πρέπει να μπουν δίδακτρα.Πέρα από το αυτονόητο που είναι η οικονομική ενίσχυση των πανεπιστημίων υπάρχουν και πολλά άλλα οφέλη.Αρχικά θα πρέπει να πούμε ότι έχει αποδειχθεί ότι ό,τι δεν το πληρώνεις ευθέως αλλά εμμέσως(φόροι) δεν το εκτιμάς και σε πολλές περιπτώσεις δεν έχεις και ιδιαίτερες αξιώσεις από αυτό.Ακόμη η επιβολή διδάκτρων θα μπορούσε να συνδυαστεί με την ιδέα του Milton Friedman για τα κουπόνια εκπαίδευσης.Συγκεκριμένα, το κράτος θα δίνει ένα κουπόνι σε κάθε φοιτητή που θα αντιστοιχεί στο χρηματικό ποσό που του αναλογεί σύμωνα με τις δαπάνες του κράτους για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.Ετσι καταφέρνουμε να εξοικονομούμε αρκετά χρήματα αφού ο πολίτης θα πληρώνει απευθείας το πανεπιστήμιο του χωρίς τα χρήματα να περνάνε μέσα από έναν δύσκαμπτο και διεφθαρμένο κρατικό μηχανισμό μέχρι να καταλήξουν (αν καταλήξουν) εκεί που πρέπει.Ακόμη, τα πανεπιστήμια θα γίνουν πραγματικά αυτόνομα διότι δεν θα εξαρτώνται ή τουλάχιστον θα εξαρτώνται λιγότερο οικονομικά από το κράτος.Ακόμη το πανεπιστήμιο θα γίνει πιο λειτουργικό καθώς σήμερα για να εγκριθούν κονδύλια για ένα πρόγραμμμα π.χ. περνάνε και χρόνια ενώ παράλληλα δημιουργείται αυτόματα και ο καλύτερος ίσως μηχανισμός αξιολόγησης των πανεπιστημίων αφού τα καλά πανεπιστήμια που θα προσελκύουν και περισσότερόυς φοιτητές θα επιβραβεύονται οικονομικά και τούμπαλιν.Ετσι δημιουργούμε ανταγωνισμό ανάμεσα στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που είναι απαραίτητη προυπόθεση για την βελτίωση τους.
Ισως θα μπορούσαν μάλιστα τα κουπόνια να ισχύουν μόνο για τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα που αδυνατούν να πληρώσουν τα δίδακτρά και οι υπόλοιποι να πληρώνουν κανονικά.Το ίσως το βάζω διότι είμαι επι της αρχής ενάντια σε αναδιανεμητικές πολιτικές.Πιστεύω όμως παράλληλα ότι πρέπει να υπάρχουν επαρκείς ευκαιρίες για όλους τους πολίτες να αξιοποιήσουν τις ικανότητές τους Για αυτό αν είναι αναγκαίο, θα πρέπει να γίνει αυτή η μονομερής επιβόλή διδάκτρων.
Ο κ. Αλογοσκούφης επικαλείται,προκειμένου να αποκρούσει την προτεινόμενη καθιέρωση διδάκτρων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, την ύπαρξη συνταγματικής απαγορευτικής επιταγής.
Υφίσταται όμως πράγματι τέτοια απαγόρευση ή πρόκειται περί βολικού-για τους πολιτικούς μας ταγούς- μύθου;
Για να αποφανθούμε σχετικώς,νομίζω ότι αρκεί η απλή ανάγνωση,στη σημερινή τους διατύπωση, των παραγράφων 4(πρώτο εδάφιο),και 5(πρώτο εδάφιο)του άρθρου 16.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 4 ολοι οι Ελληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις
βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια.
Περαιτέρω,κατά τα οριζόμενα στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 5 η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτέλούν πλήρως αυτοδιοικούμενα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Είναι περισσότερο από προφανές ότι τα αυτοδιοικούμενα και διαθέτοντα αυτοτελή νομική προσωπικότητα ΑΕΙ δεν αποτελούν κρατικά εκπαιδευτήρια,ούτως ώστε να ισχύει και για αυτά το δικαίωμα δωρεάν παιδείας.
Το πρόβλημα ,συνεπώς, δεν εντοπίζεται στην ύπαρξη νομικών προσκομμάτων,αλλά στην έλλειψη πολιτικής βούλησης .
@ αλέξανδρος σπυριδωνίδης
Δεν είμαι συνταγματολόγος, ούτε καν απλός νομικός, αλλά υποψιάζομαι ούτε και σεις. Μάλλον δεν έχετε υπόψη σας τον όρο «Νομικό πρόσωπο ΔΗΜΟΣΙΟΥ δικαίου». Τα πανεπιστήμια, ώς ΝΠΔΔ, δεν μπορούν να επιβάλουν δίδακτρα.
Η έκθεση του ΟΟΣΑ:
http://www.oecd.org/document/8/0,2340,en_2649_201185_38489288_1_1_1_1,00.html
Chapter 5. Improving tertiary education
A well-performing higher education system is crucial for human capital formation, innovation and the take-up of new technologies. However, tertiary education outcomes in Greece are poor in international comparison as evidenced by low graduation rates; the high number of students that study abroad, despite the costs borne by students studying in Greece being low; and a poor performance in terms of academic publications. Tertiary education is entirely provided and largely financed publicly, which raises questions about the effectiveness of this public spending. New OECD indicators suggest that the current institutional framework for tertiary education falls short of best practice by a wide margin. In particular, it is one of the most centralised and least flexible systems in the OECD. This chapter highlights the shortcomings of the current set up and assesses the recent reform of the university system. These plans provide a necessary step in the right direction, with a focus on improving governance and setting up a system of evaluation. However, further steps will be required, to remedy all shortcomings, most notably to allow private universities and to link funding to performance. At a later stage deeper reforms to student finances should also be considered.
What needs to be done in the tertiary education system?
Human capital needs to be raised through improvements to the education system. A particular priority is reform of tertiary education where Greece currently has one of the most centralised and least flexible systems in the OECD. This is reflected in the poor quality of tertiary education outcomes: graduation rates are low, studies take a long time and student drop-out rates are high. The government has recently enacted a reform, which includes a series of important measures which will improve the governance of universities, ensure independent evaluation, limit the duration of academic study and raise the provision of student loans. Regarding the establishment of private universities, the first constitutional hurdle has been passed, based on the government’s majority in parliament, but an enhanced majority is still required after the election. While such changes appear modest in relation to how far Greece lags behind other OECD countries, they have met with great resistance, but are an essential step in the right direction. Such changes could lay the basis for further reforms, such as providing universities with greater autonomy in deciding on staffing and educational outputs and better governance. Private universities should be allowed as they would raise competition in the sector. The funding of universities should be linked to performance evaluations. Consideration should also be given to introducing tuition fees, which are currently only allowed for post-graduate studies, at a moderate level – rates of return to tertiary education are low in international comparison for men, but close to average for women. Tuition fees would raise the responsiveness of universities as well as injecting more resources into tertiary education, with likely gains to the quality of educational outcomes. The introduction of tuition fees should be accompanied by income-contingent loans to ease liquidity constraints faced by students from poorer families.
Έτσι όπως λέει ο Τάκης είναι τα πράγματα άλλα άμα θέλουν μπορούν να βρουν παραθυράκια. Όπως βρήκαν για το ΕΑΠ και όπως θα βρουν για το ΔΙΠΑΕ…
Φυσικά καλό θα είναι αργά ή γρήγορα να φύγει ολοκληρωτικά η συνταγματική επιταγή για να γλιτώσουμε τα διοικητικά δικαστήρια γενικότερα.
Ίσως να μη διατύπωσα το επιχείρημα με την απαιτούμενη σαφήνεια.
Εξηγούμαι λοιπόν:
Αυτό που υποστηρίζω είναι ότι τα κρατικά εκπαιδευτήρια για τα οποία γίνεται λόγος στην παραγρ.4 του άρθρου 16,και για τη φοίτηση στα οποία και μόνο απαγορεύεται συνταγματικώς η επιβολή διδάκτρων, ταυτίζονται εννοιολογικά με τις σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης,που ως κρατικές υπηρεσίες υπαγόμενες στο Υπουργείο Παιδείας στερούνται αυτοτελούς νομικής προσωπικότητας .
Αντιθέτως θα ήταν λογικά άτοπο να δεχθούμε ότι ο παραπάνω χαρακτηρισμός(κρατικά εκπαιδευτήρια)αναφέρεται και στα πανεπιστήμια,δεδομένου ότι αυτά προσδιορίζονται στην παράγραφο 5 του ίδιου άρθρου ως αυτοδιοικούμενα ιδρύματα με δική τους-διακρινόμενη της κρατικής- δημοσίου δικαίου νομική προσωπικότητα.
Απ’όσο καταλαβαίνω πάντως,συμφωνούμε ότι η στασή που τηρούν απέναντι στο συγκεκριμένο ζήτημα οι κυβερνητικοί παράγοντες, αποτελεί απόρροια πολιτικών επιλογών και σταθμίσεων και όχι συνταγματικών δεσμεύσεων.
@ αλέξανδρος που είπε «Απ’όσο καταλαβαίνω πάντως,συμφωνούμε ότι η στασή που τηρούν απέναντι στο συγκεκριμένο ζήτημα οι κυβερνητικοί παράγοντες, αποτελεί απόρροια πολιτικών επιλογών και σταθμίσεων και όχι συνταγματικών δεσμεύσεων.»
Όχι ότι μετράει και πολύ, αλλά σε αυτό το «συμφωνούμε» εμένα αφήστε με απ’έξω :-). Σαφέστατα τους δεσμεύει το σύνταγμα. Αν τους το επέτρεπε, τα δίδακτρα (και ότι άλλο τους κατεβάζει η κούτρα τους) θα είχαν επιβληθεί εδώ και καιρό. Εκτός αν γράφοντας «πολιτικών σταθμίσεων» εννοείτε πως έχουν την στοιχειώδη νοημοσύνη να αντιληφθούν πως με μια τέτοια κίνηση θα τους έπαιρνε (και καλά θα έκανε κατά την προσωπική μου άποψη) ο εξωαποδώ.
Sorry για το 2ο καπάκι post, αλλά έχω μια ερώτηση που πιθανόν μπορεί να απαντηθεί από κάποιους σε αυτό το blog που διδάσκουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού: Εχετε αναρωτηθεί – και αν ναι, έχετε μελετήσει – σε τι ποσοστό απόφοιτοι ελληνικών λυκείων γίνονται δεκτοί από «high ranked» πανεπιστήμια του εξωτερικού? Εννοώ αν είναι γνωστός ο λόγος αριθμός αιτηθέντων / αριθμό εγγραφέντων.
Εγώ πάλι δεν καταλαβαίνω κάτι άλλο. Τα δίδακτρα τους ενοχλούν… είναι συνταγματική επιταγή να ΜΗΝ υπάρχουν. Το γεγονός ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια επί δεκαετίες προσέφεραν σαφώς λιγότερες θέσεις απ’όσο η ζήτηση με αποτέλεσμα δεκάδες υποψήφιοι φοιτητές να τραβιούνται σε Αγγλίες, Γερμανίες, Ιταλίες, κλπ ποτέ κανέναν δεν ενόχλησε;
Το αστείο είναι ότι το numerus clausus θεωρητικά απαγορεύεται απ’το ίδιο εδάφιο που απαγορεύει τα δίδακτρα…
Άρθρο 16
4. Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια. Tο Kράτος ενισχύει τους σπουδαστές που διακρίνονται, καθώς και αυτούς που έχουν ανάγκη από βοήθεια ή ειδική προστασία, ανάλογα με τις ικανότητές τους.
Απ’τη στιγμή που ΔΕΝ είναι όλοι οι Έλληνες που έχουν το δωρεάν, ΓΙΑΤΙ το δωρεάν να το έχουν όλοι;
(να με συμπαθάτε για το λεξιπαίγνιο)
Ναι η πολιτεία πρέπει να επιβάλλει δίδακτρα όχι μόνο στο Παν/μιο αλλά και στο Λύκειο αφού δεν αποτελεί βασική εκπαίδευση. Επίσης να περάσουν τα νοσοκομεία, οι μεταφορές, οι επικοινωνίες, η αστυνομία, ο πολιτισμός σε ιδιώτες.
Είναι αίσχος σε μια σοβαρή χώρα να μην διώκονται εγκλήματα όπως το χρηματιστήριο και προσφάτως τα ομόλογα, και κάποιοι να προσπαθούν να κάνουν τους πλούσιους πλουσιότερους.
Τάκη εσύ το προτείνεις ως αστείο αλλά θεωρητικά και στο Λύκειο θα μπορούσαν να υπάρχουν «εκπαιδευτικοί φόροι» για το λόγο που παραθέτεις.
Γενικώς σ’ένα φιλελεύθερο κράτος και τα υπόλοιπα μπορούν [θεωρητικά] να περάσουν σε διαχείριση από ιδιώτες εξαιρώντας την αστυνομία και την εξωτερική πολιτική.
Φυσικά τα εγκλήματα, ιδιαίτερα τα οικονομικής φύσης, πρέπει να διώκονται και μάλιστα σοβαρά. Όταν μια εταιρεία, ένα ταμείο, ένας οργανισμός φαλιρίζει δεν χάνει τη δουλειά της μόνο η διοίκηση, αλλά και οι εργαζόμενοι (ή πελάτες) από κάτω που δεν φταίνε σε τίποτα.
Λύσεις υπάρχουν, θέληση για αλλαγές δεν υπάρχει.
θα μπορουσαν,οπως κανουν στην βρετανια, να βαλουν ενα ‘προστιμο’ π.χ. 100€ σε οσους μενουν σε μαθημα. Δηλαδη αν μεινεις και θες να ξαναδωσεις να πληρωσεις. Βεβαια αυτο προυποθετει και ποιοτητα απο μερους των καθηγητητων.